TAM DOSYAYI PDF FORMATINDA GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYIN
Şiddet: Tanımı ve Türleri
Şiddet Nedir ?
Şiddet dilimize Arapçadan gelmiş olup “yeğinlik”, “sertlik” gibi anlamlar taşımaktadır. Aynı hem “zarar vermek” anlamı varken hem de ” fiziksel güç” ve “aşırılık” anlamlarına gelmektedir. Buradan anlaşılacağı üzere şiddet gücün kötüye kullanılmasıyla oluşan bir sınır ihlali şeklinde tanımlanabilir (Dursun, 2011). Dünya Sağlık Örgütü ise şiddeti “ fiziksel gücün kişinin kendi iradesinde bağlı olarak kendisine veya başkalarına fiziksel ya da psikolojik zarar verecek şekilde kullanılması sonucu, birey(ler) üzerinde biyopsikososyal gelişim bozukluklarına yol açması ya da yol açma olasılığı durumu” şeklinde ifade etmiştir (WHO, 2002). Altekin (2013) şiddetin temel amacını bireyin karşısındakini ve karşısındaki kişileri kontrol altında tutmak: onlara gözdağı vermek şeklinde tanımlamıştır. Aynı zamanda şiddetin bir kontrol kaybı olmadığını kasıtlı olarak yapılan bir eylem olduğundan bahsetmiştir. Günümüzde hala birçok toplumda kadın eşinden veya sevgilisinden fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kalmaktadır. Kadınlara yönelik şiddetlerin erkek egemen toplumlarda görülme oranı diğer toplumlara göre daha fazladır. Bunun sebebi erkeklerin kadınlar üzerinde bir otorite kurmak istemesi bu otoritenin sarsılması ya da erkeğin kadın üzerindeki egemenliğini arttırma isteği erkeği eşine veya sevgilisine şiddet uygulamaya yönlendiriyor. Yazıcı (2013) şiddet olaylarının doğmasındaki en önemli faktörleri toplumsal yapıların değişimi (kültürel ve yapısal değişimler, gelenekselden modernizme geçiş vb.) sırasındaki kaynaklanan belirsizlikler olduğunu belirtmiştir.
Şiddet Türleri Nelerdir ?
Yıldırım (1998) şiddetin türlerini beş ana başlık altında toplamıştır. Bunlar;
İhmal: Yetersiz fiziksel ve duygusal ilgiden kaynaklanan bir şiddet türüdür.
Psikolojik (Duygusal) Şiddet: İlgi ve sevgi görememekten kaynaklanan zorlama ve baskıya dayanan şiddet türüdür.
Sözel Şiddet: Sözel ifadelere dayalı olarak kişiyi aşağılama, küçümseme, tehdit etmek gibi durumlar örnek gösterilebilir.
Fiziksel Şiddet: Darp, yaralama, vurma, tokat atma gibi fiziki etkilere yol açan şiddet türüdür.
Cinsel Şiddet: Fiziksel şiddetin bir sonraki boyutu olarak cinsel şiddeti ele alabiliriz. Zorla ilişkiye girmek, ensest, tecavüz gibi durumlar cinsel şiddete örnek olarak verilebilir.
Kadına Yönelik Şiddet
İnsan yaratılışı gereği biyolojik bir cinsiyete sahiptir. Her toplumun biyolojik cinsiyete bağlı olarak o cinsiyete atfettiği değerler vardır. Biz bu konuyu toplumsal cinsiyet kapsamında değerlendirmekteyiz (Şenol ve Yıldız, 2013). Cinsiyetten beklenenler toplumdan topluma değişiklik göstermekte ve bu değerler değişkendir. Bireyler bu beklentilere uydukları derecede toplum tarafından kabul görülürler. Ataerkil toplumlarda erkeğin kadından daha üstün olduğu görüşü yaygın olmakla beraber kadın alt sınıf birey statüsünde görülmektedir. Tabi bu değildir ki ataerkil toplumlarda sadece kadınlar ezilmekte, erkeğe yüklenen ağır roller (evin geçimini sağlama) onların ağır bir yük altına girmesine ve çeşitli zorluklara sürüklemektedir. Bu toplumlarda kadınlar onlardan beklenenleri yerine getirmediklerinde cezalandırılabilecekleri görüşü hakimdir. Bu durum toplum ve aile içinde kadına yönelik şiddetin temelini oluşturmaktadır (Şenol ve Yıldız, 2013).
Yapılan araştırmalarda görülmektedir ki kadınların büyük çoğunluğu şiddeti fiziksel istismardan ibaret sanmaktadır. Halbuki şiddet sadece fiziksel istismar durumu olmayıp. Yukarıda belirtilen bütün istismar türleri şiddetin kapsamına girmektedir (Yaman Efe ve Ayaz, 2010).
Kaynaklar
- Altekin, S. (2013). Şiddet ve Şiddetin Farklı Türleri. 28.11.2016, http://serapaltekin.net/serap-altekin-makale-siddet-ve-siddetin-farkli-turleri.php.
- Cengiz-Özyurt, B., Deveci, A. (2010). Manisa’da Kırsal Bir Bölgedeki 15-49 Yaş Evli Kadınlarda Depresif Belirti Yaygınlığı ve Aile içi şiddetle İlişkisi, Türk Psikiyatri Dergisi, 21, 1-7.
- Dursun, Y. (2011). “Şiddet nedir ?”, FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 12, 1-18.
- Jasen, H., Üner, S., Kardam, F., Tezcan, S., Ergöçmen, B.A., Türkyılmaz, A.S., Yüksel, İ., Koç, Yiğit, E. & Coşkun, Y.(2009). Türkiye’de Kandına Yönelik Aile İçi Şiddet. Ankara.
- Şahin, M.E., Yetim, D., Öyekçin D.G. (2012). Edirne’de Kadına Yönelik Eş Şiddeti Yaygınlığı ve Kadınların Şiddete Karşı Tutumları, Cumhuriyet Tıp Dergisi, 34, 23-32.
- Şenol, D. & Yıldız, S.(2013). Kadınlara Yönelik Şiddet Algısı, Ankara:Tarcan Maatbacılık.
- Ünlü, S., Bayram, N., Uluyağcu, C. & Uzoğlu Bayçu, S. (2009). Kadınlara Yönelik Şiddet: TV Dizilerinde Kadına Yönelik Şiddet Üzerine Bir Araştırma, Selçuk İletişim Dergisi, 5, 96-104.
- Vahip, I., Doğanavşargil, Ö. (2006). Aile İçin Şiddet ve Kadın Hastalarımız, Türk Psikiyatri Dergisi, 17, 107-114.
- WHO (2002). Abuse And Violence.28.11.2016, http://www.who.int/whr/2002/en/whr02_en.pdf.
- Yaman-Efe, Ş.& Ayaz, S. (2010). Kadına yönelik aile içi şiddet ve kadınların aile içi şiddete bakışı, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 65-70.
- Yazıcı, M. (2013). Toplumsal Değişim Durumunun Şiddet Biçimiyle İlişkisi: ABD/Avrupa – Türkiye Karşılaştırması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 46, 363- 364.
- Yıldırım, A. (1998). Sıradan şiddet: Kadına ve çocuğa yönelik şiddetin toplumsal kaynakları. İstanbul: Boyut Kitapları.
